Μέρος 2ο
4. Πρακτικά ζητήματα
Υπάρχει μια σειρά από πρακτικά ζητήματα που περιβάλλουν την ηλεκτρονική δημοκρατία. Στα μέσα ενημέρωσης, στο διαδίκτυο και στη λαϊκή συνείδηση, υπάρχει μια ισχυρή και γενικά αδιαμφισβήτητη άποψη ότι, το διαδίκτυο είναι το νέο ηλεκτρονικό λίκνο της δημοκρατίας.
Μια ομιλία της Χίλαρι Κλίντον στις 21 Ιανουαρίου 2010, εξέτασε το θέμα της “ελευθερίας του διαδικτύου” και το ρόλο που οι νέες τεχνολογίες έχουν παίξει στη διαμόρφωση δημοκρατικών πρακτικών. Η μαζική εξάπλωση των δωρεάν πληροφοριών μέσω του διαδικτύου έχει γίνει ένα κομβικό σημείο δικτύωσης για τον κόσμο μας, ενθαρρύνοντας την ελευθερία και την ανθρώπινη πρόοδο μέσω της κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης. Σε πολλά δημοκρατικά έθνη, το διαδίκτυο χρησιμοποιείται ως το εργαλείο για τη δημοκρατία, στην προώθηση των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το δικαίωμα στην ελευθερία του λόγου, της θρησκείας, της έκφρασης, για τις ειρηνικές συγκεντρώσεις, για να θέσει υπόλογες τις κυβερνήσεις για τις πράξεις τους, καθώς και για το δικαίωμα της γνώσης και της κατανόησης, που βοηθά στο να διασφαλιστεί η διατήρηση της δημοκρατίας. Όλα αυτά τα βασικά δικαιώματα που περιγράφει η Κλίντον έχουν ενισχυθεί με την χρήση της τεχνολογίας. Ένα πρακτικό ζήτημα το οποίο έθιξε η Κλίντον είναι και αυτό της “ελευθερίας της σύνδεσης” (freedom to connect).
“Η ελευθερία της σύνδεσης - η ιδέα που λέει ότι οι κυβερνήσεις δεν θα πρέπει να αποτρέπουν τους ανθρώπους από το να συνδέονται στο διαδίκτυο, σε ιστοσελίδες ή μεταξύ τους. Η ελευθερία της σύνδεσης είναι σαν την ψηφιακή υλοποίηση της ελευθερίας του συνέρχεσθαι, στον κυβερνοχώρο. Επιτρέπει στα άτομα να μπουν online, να έρχονται μαζί και ελπίζω, για να συνεργαστούν. Μόλις μπεις στο διαδίκτυο, δεν χρειάζεται να είσαι ένας μεγιστάνας ή αστέρι της ροκ για έχεις ένα τεράστιο αντίκτυπο στην κοινωνία”[13].
Το διαδίκτυο έχει πολλά χαρακτηριστικά που ενθαρρύνουν να το σκεφτόμαστε ως ένα δημοκρατικό μέσο. Μέρος αυτής της αντίληψης μπορεί να αποδοθεί στις αρχές σχεδιασμού του, που εδραιώθηκαν νωρίς στην όλη του εξέλιξη. Η έλλειψη κεντρικού ελέγχου παροτρύνει την σκέψη σε πολλούς ανθρώπους ότι, η λογοκρισία ή οι άλλες προσπάθειες ελέγχου θα εκμηδενιστούν. Άλλα χαρακτηριστικά του είναι αποτέλεσμα του κοινωνικού του σχεδιασμού κατά τις πρώτες ημέρες, της έντονα φιλελεύθερης υποστήριξης για την ελευθερία του λόγου, στην κουλτούρα κοινής χρήσης που διαπερνούσε σχεδόν όλες τις πτυχές της χρήσης του διαδικτύου, καθώς και της ρητής απαγόρευσης για την εμπορική του χρήση από το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών (National Science Foundation), για παράδειγμα.
Η πιο σημαντική συμβολή στο διαδίκτυο, ήταν η ιδέα της αδιαμεσολάβητης πολλοί-προς-πολλούς (many-to-many) επικοινωνίας σε μεγάλη κλίμακα, μέσω των newsgroups, των chat rooms, των MUDs (Multi-User Dungeon) και πολλών άλλων λειτουργιών. Αυτό το είδος της επικοινωνίας αγνόησε τα όρια που καθορίζονται για τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα, όπως οι εφημερίδες ή το ραδιόφωνο και με τα έναν-προς-έναν (one-to-one) μέσα επικοινωνίας, όπως είναι τα γράμματα ή τα σταθερά τηλέφωνα. Τέλος, επειδή το internet είναι ένα τεράστιο ψηφιακό δίκτυο με ανοικτά πρότυπα, με καθολική και φθηνή πρόσβαση σε μια ευρεία ποικιλία μέσων, πολλά μοντέλα επικοινωνίας θα μπορούσε πραγματικά να επιτευχθούν[14].
Μερικά πρακτικά ζητήματα που αφορούν την ηλεκτρονική δημοκρατία περιλαμβάνουν: την αποτελεσματική συμμετοχή, την ισότητα της ψηφοφρίας στο στάδιο λήψης των αποφάσεων, την διαφωτιστική κατανόηση, τον έλεγχο της ημερήσιας διάταξης και την ενσωμάτωση όλων των απόψεων[15]. Τα συστημικά θέματα μπορεί να περιλαμβάνουν τα προβλήματα ασφάλειας στον κυβερνοχώρο και την προστασία των ευαίσθητων δεδομένων από τρίτους.
5. Οι Ρόλοι των Πολιτών
Το διαδίκτυο προσφέρει μια ξεχωριστή δομή ευκαιριών που έχουν τη δυνατότητα να ανανεώσουν το ενδιαφέρον στην πολιτική εμπλοκή και την συμμετοχή. Η πολιτική εμπλοκή μπορεί να θεωρηθεί ότι περιλαμβάνει τρεις διακριτές διαστάσεις: την πολιτική γνώση (ότι μαθαίνουν οι άνθρωποι για τις δημόσιες υποθέσει&sigmaf

, την πολιτική εμπιστοσύνη (ο προσανατολισμός για την υποστήριξη του δημόσιου πολιτικού συστήματο&sigmaf

και την πολιτική συμμετοχή (συμβατικές δραστηριότητες που αποσκοπούν στο να επηρεάσουν την κυβέρνηση και την λήψη των αποφάσεων – την διαδικασία της λήψης των αποφάσεω&nu

[16].
Η χωρητικότητα των διαθέσιμων πληροφοριών στο διαδίκτυο επιτρέπει στους πολίτες να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους για την κυβέρνηση και τα πολιτικά ζητήματα και η διαδραστικότητα του μέσου επιτρέπει νέες μορφές επικοινωνίας με την κυβέρνηση, δηλαδή με τους εκλεγμένους αξιωματούχους ή/και τους δημόσιους υπαλλήλους. Η δημοσίευση των πληροφοριών επικοινωνίας, η νομοθεσία, οι ημερήσιες διατάξεις και οι πολιτικές της κυβέρνησης καθίστανται πιο διαφανείς, διευκολύνοντας δυνητικά μια πιο ενημερωμένη συμμετοχή τόσο online όσο και offline[17]. Για περισσότερες πληροφορίες, δες: transparent-gov.
Ένας νέος τρόπος με τον οποίο οι πολίτες μπορούν να λάβουν ένα ρόλο στην διακυβέρνηση είναι με το νομοσχέδιο OPEN (Online Protection and Enforcement Act). Το νομοσχέδιο OPEN είναι επαναστατικό στο ότι επιτρέπει σε όσους έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο να μπορούν να μεταβούν στην ιστοσελίδα του, το Keep The Web Open, να προσθέσουν σχόλια και να κάνουν αλλαγές που στην συνέχεια μπορεί να ενσωματωθούν στο τελικό κείμενο της πρότασης νόμου. Ένας από τους κύριους στόχους της e-δημοκρατίας είναι να συμμετάσχουν ενεργά οι πολίτες μέσω της χρήσης των μέσων μαζικής επικοινωνίας και των τεχνολογιών επικοινωνίας. Δεδομένου του ορισμού της e-δημοκρατίας, η πράξη αυτή θεωρείται ως κάτι που ενθαρρύνει τους πολίτες να πάρουν τις δικές τους απόψεις και ενδεχομένως να βοηθήσουν στο γραφτεί η νέα νομοθεσία.
5.1. Η συμμετοχή των πολιτών με όρους ηλεκτρονικής δημοκρατίας
Σε γενικές γραμμές, πολιτική δέσμευση μπορεί να θεωρηθεί ως την κατανάλωση των υπηρεσιών που παρέχονται από κρατικούς φορείς. Το διαδίκτυο παρέχει μια σύνδεση σε αυτές τις υπηρεσίες, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο για τη διαδικασία της αλληλεπίδρασης με τους εν λόγω οργανισμούς που τις παρέχουν[18]. Σύμφωνα με τον Roas Tsagarousianou, η ηλεκτρονική δημοκρατία έχει τρεις επιμέρους τομείς: “την παροχή πληροφοριών, την διαβούλευση και την συμμετοχή στη λήψη των αποφάσεων”[19]. Με όρους e-δημοκρατίας, η εμπλοκή των πολιτών λαμβάνει τη μορφή της κοινωνικής δικτύωσης, οργάνωσης και των online φόρουμ.
Σύμφωνα με τον Matt Leighninger, το διαδίκτυο έχει επίπτωση στην διακυβέρνηση με δύο βασικούς τρόπους[20]. Ο πρώτος τρόπος είναι η ενδυνάμωση των ατόμων. Οι άνθρωποι που έχουν ένα ενδιαφέρον για τα τρέχοντα πολιτικά ζητήματα και την ικανότητα να μάθουν γι' αυτά έχουν τώρα πρόσβαση στις πληροφορίες που χρειάζονται για να εξοπλιστούν ώστε να έχουν αντίκτυπο στη δημόσια πολιτική. Χρησιμοποιώντας τα online εργαλεία για την οργάνωση, οι άνθρωποι μπορούν ευκολότερα να συμμετέχουν στη διαδικασία χάραξης πολιτικής της κυβέρνησης. Αυτή η πρώτη επίπτωση έχει επίσης οδηγήσει σε αύξηση των προσπαθειών δημόσιας δέσμευσης. Τα κυβερνητικά στελέχη πιέζονται από πολύ πιο ενημερωμένους, δογματικούς και δυνητικά αποτελεσματικούς πολίτες, για να κάνουν περισσότερες προσπάθειες στο να αντιμετωπίσουν τις ανησυχίες του κοινού.
Ο δεύτερος τρόπος επίπτωσης που επιφέρει το διαδίκτυο στην διακυβέρνηση είναι ότι, το διαδίκτυο ενισχύει τις ομάδες ανθρώπων. Οι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης υποστηρίζουν δίκτυα ανθρώπων. Τα online δίκτυα σήμερα επηρεάζουν σημαντικά την πολιτική διαδικασία. Οι πιέσεις από τα δίκτυα αυτά προκαλούν αύξηση των προσπαθειών των πολιτικών να αρέσουν προς το κοινό στις προεκλογικές (και μετεκλογικέ&sigmaf

καμπάνιες στους. Ο συνδυασμός των πρόσωπο-με-πρόσωπο σχέσεων και η κοινωνική δικτύωση είναι μια δυνητικά ισχυρή δύναμη για το μέλλον της πολιτικής και για την ηλεκτρονική δημοκρατία.
Η online συμμετοχή των πολιτών στις τοπικές δημοκρατίες εξαρτάται από τις ευκαιρίες που παρέχονται από την κυβέρνηση. Για να αποδειχθεί αποτελεσματική η ηλεκτρονική δημοκρατία, η ίδια η δημοκρατία θα πρέπει πρώτα να παρέχει ή να διευκολύνει τα φόρουμ για την δημόσια συζήτηση. Μια διαδικασία ηλεκτρονικής διακυβέρνησης βελτιώνει την συνεργασία με τον τοπικό πληθυσμό και βοηθά την κυβέρνηση να επικεντρωθεί σε βασικά ζητήματα της συγκεκριμένης κοινότητας στην οποία απευθύνεται. Η θεωρία είναι ότι κάθε πολίτης έχει τη δυνατότητα να έχει φωνή στην τοπική αυτοδιοίκηση του. Η e-δημοκρατία λειτουργεί παράλληλα με τις τοπικές κοινότητες και δίνει σε κάθε πολίτη που θέλει να συνεισφέρει την ευκαιρία της συμμετοχής. Αυτό που κάνει μια ηλεκτρονική δημοκρατία αποτελεσματική είναι το ότι οι πολίτες συνεισφέρουν όχι μόνο στην κυβέρνηση, αλλά επικοινωνούν και συνεργάζονται για να βελτιώσουν τις δικές τους τοπικές κοινωνίες, πολλές φορές και χωρίς την ανάγκη συμμετοχής της κυβέρνησης[21].
Previous article:
e-democracy (ηλεκτρονική δημοκρατία) (11 years ago)
Next article:
e-democracy (ηλεκτρονική δημοκρατία) μέρος 3ο (11 years ago)